Anoreksja to poważne zaburzenie odżywiania, które niestety dotyka również dzieci. Ta choroba psychiczna, prowadząca do celowego niedożywienia organizmu, może mieć tragiczne skutki, zwłaszcza w przypadku niedojrzałych organizmów najmłodszych. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice i opiekunowie byli czujni i umieli rozpoznać pierwsze symptomy anoreksji oraz wiedzieli, jak właściwie zareagować.
Skala problemu
Chociaż dokładne statystyki nie zostały ostatnio zaktualizowane, szacuje się, że anoreksja dotyka około 0,51% populacji dziecięcej. Dziewczynki są w grupie ryzyka znacznie częściej niż chłopcy. Większość przypadków ujawnia się u nastolatek, ale zaburzenie zdarza się także u młodszych dzieci, niekiedy nawet przed okresem dojrzewania. Im wcześniej jednak rozpoznamy problem i zaczniemy leczenie, tym większe szanse na pełny powrót do zdrowia.
Przyczyny anoreksji u dzieci
Nie istnieje jedna, uniwersalna przyczyna rozwijania się anoreksji u dzieci. To zaburzenie ma najczęściej podłoże wieloczynnikowe, na które składają się zarówno czynniki psychologiczne, środowiskowe, jak i biologiczne. Do rozwoju tej choroby mogą przyczynić się:
- Predyspozycje genetyczne i biochemiczne, zaburzenia w przekaźnictwie neuroprzekaźników odpowiadających za łaknienie i uczucie sytości.
- Niska samoocena, częste niezadowolenie z własnego wyglądu.
- Tendencje perfekcjonistyczne, sztywne i dążenie do bycia „idealnym”.
- Wczesne dojrzewanie, kompleksy związane z rozwojem ciała.
- Presja mediów i środowiska na szczupłą sylwetkę.
- Sytuacje stresowe, problemy w domu lub szkole.
- Doświadczanie przemocy, wykorzystywania, utraty.
- Problemy w relacjach rodzinnych i rówieśniczych.
Wyłapywanie symptomów
Wielu rodziców zbyt późno zaczyna dostrzegać niepokojące sygnały. A im szybciej zareagujemy, tym większe szanse na skuteczną interwencję. Oto główne objawy anoreksji u dzieci:
- Znaczna, niewytłumaczalna utrata masy ciała.
- Obsesyjne myśli na temat jedzenia i własnego wyglądu.
- Unikanie posiłków i znajdowanie wymówek, by ich nie jeść.
- Przerażenie przed przybraniem na wadze.
- Zniekształcony obraz własnego ciała, widzenie się jako osoby zbyt grubej.
- Ćwiczenia fizyczne podjęte w celu kontrolowania wagi.
- Zespół lękowy, załamania nastroju lub inne objawy psychiczne.
- U dziewcząt: spóźnione miesiączki lub ich brak.
Jak zapobiegać anoreksji?
Oczywiście nigdy nie możemy mieć stuprocentowej gwarancji, że nasze dziecko nie rozwinie zaburzeń odżywiania. Jednak jak rodzic możesz podjąć pewne kroki, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia anoreksji:
Rozmawiaj z dzieckiem o zdrowych nawyków żywieniowych. Tłumacz, że restrykcyjne diety są niebezpieczne, a zdrowe odżywianie to klucz do dobrego samopoczucia. Bądź wzorem do naśladowania, jedząc regularnie, zdrowo i z umiarem.
Podkreślaj wartości inne niż tylko wygląd zewnętrzny. Chwal dziecko za sukcesy, zainteresowania, osiągnięcia w szkole i sporcie. Wzmacniaj jego poczucie własnej wartości.
Jeśli jednak zaobserwujesz, że relacja Twojego dziecka z jedzeniem jest niezdrowa, skonsultuj się z psychologiem dziecięcym.